Zachowek

Niemal każda osoba dorosła ma swobodę w rozporządzaniu swoim majątkiem za życia (np. przez dokonanie darowizn), jak też na wypadek śmierci (poprzez sporządzenie testamentu). W sytuacji, gdy spadkodawca, rozporządzając swoim majątkiem, pominie osoby najbliższe (dzieci, wnuki, małżonka, rodziców), osoby te mogą domagać się przyznania im określonej kwoty pieniężnej od osób, które nabyły majątek spadkowy.

W ten sposób najbliższa rodzina zmarłego, która nie otrzymała od niego należnego majątku spadkowego, częściowo partycypuje w majątku spadkowym. Zachowek zabezpiecza zatem interesy majątkowe najbliższej rodziny zmarłego i chroni je przed niekorzystnym dla nich rozporządzeniem majątkiem przez spadkodawcę.

Wysokość zachowku jest zawsze określona kwotowo i wynosi połowę wartości majątku, który by przypadł uprawnionemu przy dziedziczeniu ustawowym. Jeżeli uprawniony jest małoletni lub trwale niezdolny do pracy, wysokość zachowku wynosi wówczas 2/3 wartości udziału spadkowego.

Spadkodawca może pozbawić osobę najbliższą prawa do zachowku poprzez sporządzenie testamentu, w którym wydziedziczy tę osobę. Uprawniony może jednak domagać się ustalenia, że wydziedziczenie było nieskuteczne.

Jeżeli zobowiązany do zapłaty zachowku nie chce zapłacić należnej kwoty dobrowolnie, wówczas można skierować przeciwko niemu do sądu pozew o zapłatę. Roszczenie o zapłatę zachowku przedawnia się z upływem 5 lat liczonych od śmierci spadkodawcy lub od otwarcia i ogłoszenia testamentu.